Erradicación de Especies Invasoras

Unha especie exótica invasora (EEI) defínese como:

"Aquela que se introduce ou establece nun ecosistema ou hábitat natural ou seminatural, que se atopa fóra da súa área natural de distribución por causas humanas, ben de xeito intencionado ou accidental, e que supón unha ameaza e é axente de cambio para a diversidade biolóxica nativa, ben sexa polo seu comportamento invasor (superviviencia das especies autóctonas) ou polo risco de contaminación xenética".

Segundo algún punto de vista, unha especie invasora é sempre unha especie alóctona introducida, e nunca unha especie autóctona dese hábitat (se unha especie autóctona tivese unha proliferación alta nunha determinada área, poderiamos falar de expansiva pero nunca invasora (cf. "invasiva").

A Oficina de Medio Ambiente da Universidade de Vigo é o órgano encargado da planificación e xestión da erradicación de especies invasoras, xa que nalgunhas zonas do campus existe afección por parte de especies exóticas de carácter invasor que se presentan como un axente de cambio e ameaza, tanto de vexetación coma de fauna.

É fundamental a participación de voluntariado que colabore nas tarefas de control e erradicación de especies invasoras dos campus, así como a colaboración da Unidade de Xardinería e Paisaxismo da UVigo, sendo moi importante os protocolos de actuación en cada caso:

  • Evitar o efecto "pisoteo" sobre outras especies autóctonas presentes.
  • Limpeza de maquinara e apeiros para non estender propágulos ou sementes.
  • Evitar o uso indiscriminado de fitotóxicos.

Por iso, queremos agradecer toda esta participación activa e útil que vén colaborando coa OMA na erradicación destas especies invasoras.

Tamén queremos agradecerlles ás lontras, corvos mariños, garzas, etc. as súas visitas ós campus e o traballo que fan alimentándose delas (p. ex. do cangrexo americano) axudando a manter o control das súas poboacións.

Problemática das especies invasoras

En primeiro lugar, a presenza de especies invasoras supón un problema de transformación dos ecosistemas. Isto débese a que aumenta a competencia entre especies para conseguir os recursos tróficos e o espazo. Ademais, as especies invasoras alteran a estrutura das comunidades tróficas que se ven obrigadas a tratar de adaptarse ás novas especies. As especies invasoras favorecen tamén o cambio no medio físico e modifican o hábitat no que se hospedan.

En segundo lugar, prodúcense danos socioecómicos considerables. Por unha banda, provócase unha perda de funcións do capital natural debido aos danos no terreo, a imposibilidade de pastoreo, a perda de especies propias para o consumo humano (pesca, agricultura), etc. Por outro banda, a aparición de especies invasoras nos campus supón o aumento do esforzo para a súa erradicación e xestión (custos e man de obra necesaria). Segundo unha análise do impacto económico de 125 especies invasoras en Europa (Kettunen et al. 2008), estímase que o custo real derivado de danos na loita contra as especies invasoras alcanza os 9.600.000 € cada ano.

En terceiro lugar, as especies invasoras poden implicar problemas de toxicidade e saúde nas persoas. Especies como o visón americano (Neovison vison) actúan como vectores de enfermidades e parasitos. Outras especies como o estramonio (Datura stramonium) presenta riscos de toxicidade debido á produción de sustancias tóxicas que emprega como mecanismo de defensa. Especies como a mimosa (Acacia dealbata) e outras cunha alta produción de pole, favorecen a aparición e propagación de alerxias entre a poboación.


Erradicación de canaveiras
Campaña (2021) de erradicación de Arundo donax

Vexetación Invasora
no Campus de Vigo

Fauna Invasora no Campus de Vigo